“Бир ёлғон – мингта эртак эшиги”

Ёлғон гапирган ўқувчим.

Баъзида дарс давомида кутилмаган ҳолатлар рўй беради. Айниқса, ўқувчиларнинг тўғрилиги, ҳалоллиги ёки аксинча, кичик ёлғонлари ўзига хос тарбиявий сабоқларга сабаб бўлади. Ана шундай бир дарс менга ўзим кутмаган ҳаётий сабоқ бўлди.

«Мен китобни ўқиганман» – деб бошланди ҳаммаси.

3-синфда “Энг севимли эртагим” мавзусидаги дарсда ҳар бир ўқувчи ўзи ўқиган эртак ҳақида гапириб бериши керак эди. Барча навбати билан чиқиб гапирди. Навбат Абдулқодирга келганда, у бироз иккиланиб турди-да, ишонч билан деди:

— “Мен Алпомиш эртагини ўқидим. У жуда кучли эди, душманларини енгди!”

Ҳаммаси жойида туюлди, аммо мен қўшимча савол бердим:

— “Хўш, Алпомишнинг дўстининг исми ким эди?”

У жим бўлиб қолди. Кейин эса:

— “Ҳмм… Алпомиш ёлғиз эди…” — деди.

Синф кулиб юборди. Мен эса мулойимлик билан шундай дедим:

— “Алпомишда Барчиной деган ёр, Қалдирғоч деган от бор эди. Балки сен бу эртакни ҳали ўқимагандирсан?”

Абдулқодир қизариб кетди ва бошини пастга эгди:

— “Мен ўқимадим… Лекин мен ҳамма ўқиганлар қатори гапиришни хоҳладим.”

Бу сўзлар юрагимга уриб тушди. Мен шу заҳоти синфга шундай дедим:

— “Ҳақиқатни тан олиш – бу жасорат! Ёлғон эса вақтинча ёрдам бериши мумкин, лекин ишончни йўқотади.”

Кейин мен Абдулқодирни табриклаб, унга “Алпомиш” эртагини совға қилдим ва ундан эртаси куни ўқиб келиб, синфдошларига сўзлаб беришини илтимос қилдим. У рози бўлди. Ўша кундан кейин Абдулқодир синфда энг кўп эртак ўқийдиган болага айланди.

Хулоса:

Ҳар бир бола ёлғон гапириши мумкин — бу болаликка хос ҳолат. Аммо ўқитувчи ўша пайтда уни шарманда қилиш ўрнига, ёлғоннинг ўрнини ҳақиқат билан алмаштиришга ёрдам бериши керак. Ана шу кичик воқеа катта ўзгаришларга олиб келиши мумкин.

“Бир куни дарсда…” – бу оддий воқеа ортида ётган беқиёс ҳаёт сабоғидир.

Абдумуталлибова Дилшода,

Андижон давлат чет тиллари институти талабаси

Ҳикматли дунё

Бир ривоят бор, эшитган бўлсангиз керак. Қадимда Одам ато ва Момо ҳавонинг фарзандлари Хобил ва Қобил бўлган экан. Кунларнинг бирида Қобил акаси Хобилни жонига қасд қилибди ва жасадни нима қилишни билмай қолади ва Аллоҳ таоло унга бир қушнинг ўлик қушни кўмиш учун қабр қазиётганини кўрсатади. Ўша ақлли қуш - қарға эди. Қарға ҳатто, муқаддас Қуръони Каримнинг Моида сурасининг 31-оятида ҳам зикр қилинган. Шу воқеадан сўнг инсонўғли қабр қазишни ва жасадни кўмишни ўргана бошлаган. Бу воқеа бизга бу дунёнинг ҳикматли эканини, ундаги яхши бўлсин, ёмон бўлсин, ҳар воқеа ибратли эканини англатади.

Ҳа, албатта, бу дунё ҳикматларга бой, бу дунё яратилишининг ўзи катта ҳикматдир. Одам ато ва Момо ҳавонинг тақиқланган мевани истеъмол қилгани, натижада жаннатдан қувилгани ҳақидаги ибратомуз ривоят бор. Шу ривоятнинг ўзигина одамларга бу ҳаётда яхши яшамоқ учун ман этилган ишларни қилмаслиги зарурлигини ўргатади.

Аслида, ўтмишда содир бўлган, ҳозир ҳам юз бераётган, биз эътиборсиз қолдираётган ҳар бир кичик ҳодисадан улкан ибрат олмоқ мумкин.

Мисол учун, таваккалчилик билан ўқишга топширган абитуриент ўқишдан йиқилди, одамларнинг гап-сўзи унга оғир ботди, аламидан ўқишни бошлади ва келгуси йил грандга ўқишга қабул қилинди. У шу бир йил орасида бўлиб ўтган воқеадан бир умрлик хулоса чиқарди, яъни у ўша вақтда ўқишга осонликча кирганида ғурурланиб, балки ўқишни ташлаб юбориши ҳам мумкин эди, бироқ мағлубият таъмини тотиб кўргач, у қийналиб, илм толиби бўлиб, бир йилини беҳудага ўтказмади ва бундан сўнг ҳам беҳудага ўтказмайди. Негаки , у вақт қадрини билди. У аслида, бошқалар билан эмас, ўзи билан ўзи курашди ва ғолиб бўлди.Бу каби бошида "ёмон" дек кўринган, аммо, яхши бўлган воқеа-ҳодисалар ҳаётимизда кўп. Бир эшик ёпилса, ортидан, албатта, бошқаси очилади.

Ҳаётингизда сиз жуда ҳам истаган, аммо, ўхшамаган бир нарсага ачинманг, сабаби, Аллоҳим сизга кутганингиздан да зиёдасини юборган он беихтиёр ортингизга боқиб, "ўхшамаганга" қарата:"яхшиям ўхшамабсан, менда энди сендан ортиғи бор", - дейсиз. Роббимга ҳамд-у санолар айтасиз. Ёдингизга турсинки, Аллоҳ таоло ҳеч бир бандасини насибасиз қолдирмайди, албатта, хайрлисини юборади. Қадарингизда ёзилган ва сизники бўлиши керак бўлган барибир бир кун сизга келади, барча йўллар йўллар сизга элтади.

Ҳа, шундай, ҳаётнинг ўзи катта устоз, мактаб, яшамоқ эса дарсдир. Бу дарсда беш баҳо олмоқ ва "мактабни аъло тугатмоқ" учун аввалги дарслардан тўғри хулоса чиқармоқ даркор. Зеро, ҳикмат қидирганга ҳикматдир дунё, иллат қидирганга иллатдир дунё.

©Матлуба Шакарова

Ҳалима Худойбердиева номидаги ижод мактаби "Ёш ижодкорлар" тўгараги аъзоси

Бүгүн жакшы күндөрдүн бири болду. Анткени, өзбек элинин куйкум сөздүү сүйүктүү жазуучусу Хабиб Сыддыктын Бишкектен чыккан кыргыз тилиндеги "Америкалык коңшуларым" аттуу китеби Бишкектен Андижан, Жалал-Абадды айланып жүрүп, Аксыга жетип, менин колума тийди.
А баса, бул жыйнактагы Хабибдин чыгармаларын кыргызчалоодо менин да үлүшүм бар! :)
Кыргыз окурмандарына окумдуу китеп болсун, ылайым!
Хабиб мырза, Сизди кыргыз тилиндеги жаңы жыйнагыңыз менен дагы бир жолу куттуктаймын!

Эл аралык ТҮРКСОЙ уюмунун демилгеси менен Жолон Мамытовдун 85 жылдыгына карата I Түрк дүйнөсүнүн жаш акындарынын поэзия фестивалынын моторлору

Эл аралык ТҮРКСОЙ уюмунун демилгеси менен Жолон Мамытовдун 85 жылдыгына карата I Түрк дүйнөсүнүн жаш акындарынын поэзия фестивалы эң жогорку деңгээлде өттү. Бул маанилүү иш-чараны кынтыксыз өткөрүүнү үч инсан колго алышты жана жогорку деңгээлде кесипкөйлүк менен аткарышты.
Эң алгачкысы ТҮРКСОЙ уюмунун баш катчысы, КРнын Эл жазуучусу Султан Раев! Түрк элдеринин башын бириктирип, Ордолуу Ош шаарына жыйнап, маданий байланышты үзгүлтүксүз камсыз кылуу ишинде жогорку баага татып келген жана түркий элдердин маданиятын дүйнөгө жайылтуу ишин түрк тилдүү мүчө мамлекеттердин жардамы менен ишке ашырууга дагы бир чоң кадам ташталды. Султан Акимовичтин бул жааттагы эмгеги зор болду.

“Жолон Мамытов” атындагы фонддун жетекчиси Гулзар Абдимиталипованын эл аралык деңгээлдеги фестивалды өткөрүүдөгү эмгеги опол тоодой болду. Уюштуруу иштеринин ар биринин ийне-жибине чейин сүңгүп кирип, аларды өзү баш болуп аткарып жүргөнүнө күбө болдук. Гүлзар Абдимиталипованын тажрыйбасы, мамилеси, команда менен иштөөсү уюшкандыкта жана жемиштүү болууга жардам берүүчү мыкты курал болду.

Уюштуруу иштерин өз мойнуна алган акын Мелис Маматжанов болсо бул фестивалды өзүнө өтө жакын кабыл алып, чын дили менен иш алып барды жана өзүнүн эбегейсиз салымын кошту. “Жашыл аалам” фестивалынын моторлору бар болгула!

⸻

Ўзбекистонлик ёзувчига халқаро эътироф: ТУРКСОЙ аъзолигига қабул қилинди

Қирғизистоннинг кўҳна ва шу билан бирга руҳий зиёга бой шаҳри — Ўшда бўлиб ўтган “Яшил олам” номли Турк дунёси халқаро шеърият фестивали доирасида ўзбек адабиёти учун муҳим воқелик рўй берди.

Ўзбекистонлик ёзувчи Шухрат Ориф маданий ҳамкорликнинг юқори намунаси бўлмиш Халқаро туркий маданият ташкилоти (ТУРКСОЙ) Ёзувчилар уюшмаси аъзолигига қабул қилинди. Аъзолик гувоҳномаси ва махсус кўкрак нишони ускуна тантанали маросимда ўз эгасига топширилди.

Бу аъзолик нафақат бир ижодкорнинг шахсий ютуғи, балки умумий ўзбек адабиётининг туркий дунёда тутган ўрни ва таъсир доирасини яна бир бор тасдиқловчи муҳим ишора сифатида қайд этилди.

ТУРКСОЙ — бу туркий халқлар ўртасидаги адабий-маданий мулоқотни мустаҳкамловчи, халқлар дўстлигини, руҳий яқинликни асраб-авайловчи эл аралык майдон. Шу маънода Шухрат Орифнинг ушбу тузилмага қўшилиши, унинг ижодида туркий маънавият, муштарак илдизлар ва умуминсоний ғоялар самарали мужассам эканини яна бир карра намоён этди.

Фестиваль давомида ёзувчи нафақат ўз асарларидан парчалар ўқиб эшиттирди, балки туркий дунёдаги қатор таниқли қалам аҳллари билан адабий мулоқотда бўлиб, ижодий тажриба ва ғоялар алмашувига муҳим ҳисса қўшди.

Мазкур танлов ва унга бағишланган маросим ТУРКСОЙ раҳбари, Қирғизистонлик таниқли арбоб Султон Раев, ҳамда ТУРКСОЙ Ёзувчилар уюшмаси раиси, ўзбекистонлик таниқли шоир Улуғбек Эсдавлат раҳбарлигида ўтказилди.

Бу каби халқаро эътирофлар миллий адабиётимизнинг туркий дунёдаги нуфузи ошиб бораётганини, ёш ва тажрибали ижодкорларимизнинг сўз орқали маънавий кўприклар яратаётганини кўрсатади.

⸻

Өзбекстандык жазуучуга эл аралык таанылуу: ТҮРКСОЙ мүчөлүгүнө кабыл алынды

Кыргызстандын бай маданияттуу, руханий нуру төгүлгөн калаасы — Ош шаарында өткөн “Жашыл дүйнө” аттуу Түрк дүйнөсү эл аралык поэзия фестивалы алкагында өзбек адабияты үчүн маанилүү окуя болду.

Өзбекстандык белгилүү жазуучу Шухрат Ориф түрк элдеринин маданий кызматташуусунун символу болгон ТҮРКСОЙ — Эл аралык Түрк маданияты уюмунун Жазуучулар биримдигине мүчө катары кабыл алынды. Тиешелүү мүчөлүк күбөлүгү жана төш белгиси салтанаттуу аземде расмий тапшырылды.

Бул мүчөлүк – бир жазуучунун гана ийгилиги эмес, өзбек адабиятынын жалпы түрк дүйнөсүндөгү орду жана таасирин дагы бир жолу тастыктаган көрүнүктүү окуя болду.

ТҮРКСОЙ — түрк тилдүү элдердин ортосундагы руханий жакындыкты, адабий-маданий диалогду өнүктүрүп келген беделдүү аянт. Шухрат Орифтин ушул түзүмгө кошулушу анын чыгармаларында түрк дүйнөсүнө тиешелүү жалпы баалуулуктар, рухий мурас жана жалпы адамзаттык идеялар кеңири чагылдырылганын көрсөтүп турат.

Фестивалдын жүрүшүндө жазуучу өзүнүн чыгармаларынан үзүндү окуп, түрк дүйнөсүнүн көрүнүктүү калемгерлери менен адабий баарлашуу жүргүзүп, чыгармачыл тажрыйба жана идеялар менен бөлүштү.

Бул иш-чара ТҮРКСОЙ уюмунун башкы катчысы, Кыргызстандын көрүнүктүү коомдук ишмери Султан Раев жана ТҮРКСОЙ Жазуучулар биримдигинин төрагасы, Өзбекстандын белгилүү акыны Улугбек Эсдавлат башчылыгында уюштурулду.

Мындай эл аралык таанылуулар улуттук адабиятыбыздын түрк дүйнөсүндөгү кадыр-баркы жогорулап жатканын, жаш жана тажрыйбалуу калемгерлер рухий көпүрөлөрдү түзүп жатканын дагы бир ирет айкын көрсөтөт.

Шухрат Орифтин ТҮРКСОЙ мүчөлүгүнө кабыл алынышы — биздин адабият үчүн жаңы баракча, жаңы мүмкүнчүлүктөрдүн эшиги десек жаңылышпайбыз.

#ҚирғизистонЎзбекМатбуоти
#Табрик
#жолонмомитов85
#яшилоламфестивали
#ўзбекистонифтихори
#қирғизистонхақийқати
Ўзбекистон ижодкорларининг Қирғизистондаги адабий чиқишлари кенг эътирофга сазовор бўлди

Қирғизистоннинг қадимий ва маънавият маскани саналмиш — Ўш шаҳрида “TURKSOY” халқаро ташкилоти ташаббуси билан буюк қирғиз шоири, миллий адабиётнинг йирик намояндаларидан бири Жолон Мамытовнинг 85 йиллик юбилейига бағишланган халқаро шеърият фестивали юқори савияда ўтказилди.

Ушбу адабий анжуман туркий халқлар ўртасидаги маънавий ҳамкорлик ва биродарликни янада мустаҳкамлаш, ёш ижодкорларнинг ўзаро тажриба алмашишини таъминлаш, уларнинг овозини кенг жамоатчиликка етказиш мақсадида ташкил этилди.

Фестиваль доирасида Ўзбекистондан ташриф буюрган ёзувчи ва шоирлар гуруҳи, хусусан, “Ёшлар” журнали бош муҳаррири, таниқли адабиётшунос ва шоир Нурилла Чориев бошчилигидаги делегация томонидан намоён этилган адабий чиқишлар Қирғизистон зиёлилари, ёзувчи-шоирлари ҳамда адабиётшунослар томонидан юқори баҳоланди.

Ижодий чиқишлар чуқур маъно ва юксак шеърий савия билан ажралиб турди. Туркий тилдош халқларнинг ўтмиши, бугуни ва келажаги, умуминсоний қадриятлар, муҳаббат ва Ватан ҳақидаги шеърлар қардош халқлар қалбини ларзага солди.

Эътиборли жиҳати шундаки, анжуманда таниқли адабиёт арбоблари ва маданият ходимлари иштирокидаги тантанали маросимда Нурилла Чориев Қирғизистон Миллий Ёзувчилар уюшмаси аъзолигига қабул қилинди. Бу нафақат шахсан шоирнинг, балки бутун ўзбек адабиётининг ҳам минтақада тутган ўрни ва нуфузи юқори эканини тасдиқловчи муҳим воқеа сифатида қайд этилди.

Анжуманда Ўзбекистон, Қозоғистон, Қирғизистон, Туркия, Озарбайжон, Туркманистон ва Венгриядан келган 50 га яқин ёш ижодкор ўз асарларини ўқиш, шеърият, адабиёт ва маънавият борасида фикр алмашиш имконига эга бўлди.

Фестиваль доирасида турли ижодий кечалар, мастер-класслар, китоб тақдимотлари, жонли шеърхонликлар ҳамда адабий-иқтисодий мулоқотлар ташкил этилди.

Фестивалнинг умумий руҳи, шеъриятга бўлган эҳтиром ва ёш қаламкашларга яратилаётган имкониятлар туркий мамлакатлар ўртасидаги маънавий алоқаларнинг мустаҳкам пойдеворига айланмоқда.
——-

Өзбекстандык акын-жазуучулардын Кыргызстандагы адабий чыгыштары кең таанылды

Кыргызстандын байыркы жана маданий борборлорунун бири болгон Ош шаарында “TURKSOY” эл аралык уюмунун демилгеси менен улуу кыргыз акыны Жолон Мамытовдун 85 жылдык мааракесине арналган эл аралык поэзия фестивалы жогорку деңгээлде өттү.

Бул адабий иш-чара түрк тилдүү элдердин ортосундагы маданий кызматташтыкты чыңдоо, жаш калемгерлердин тажрыйба алмашуусу жана алардын үнүн кеңири коомчулукка жеткирүү максатында уюштурулду.

Фестиваль алкагында Өзбекстандан келген акын-жазуучулар тобу, айрыкча “Ёшлар” журналынын башкы редактору, белгилүү адабиятчы жана акын Нурилло Чориев жетектеген делегациянын адабий чыгыштары кыргыз окурмандары жана адабият күйөрмандары тарабынан жогорку баага татыды.

Алардын чыгармаларында терең маани, көркөм поэтикалык бийиктик жана түрк элдеринин тарыхы, бүгүнкү күнү, келечеги, жалпы адамзаттык баалуулуктар, сүйүү жана мекен темалары камтылып, жүрөктөрдү элжиретти.

Эң маанилүү учур – фестиваль учурунда өтүүчү салтанаттуу жыйында Нурилло Чориев Кыргыз Улуттук Жазуучулар Союзуна мүчө катары кабыл алынды. Бул — акындын гана эмес, жалпы өзбек адабиятынын да аймактагы орду жана кадыр-баркы жогору экенин дагы бир жолу далилдеген маанилүү окуя болду.

Иш-чарага Өзбекстан, Казакстан, Кыргызстан, Түркия, Азербайжан, Түркмөнстан жана Венгриядан келген 50гө чукул жаш акын-жазуучулар катышып, өз чыгармаларын окуп, адабият жана маданият жаатында пикир алмашуу мүмкүнчүлүгүнө ээ болушту.

Фестиваль алкагында чыгармачыл кечелер, мастер-класстар, китеп презентациялары, жандуу поэзия окуулары жана адабий диалогдор уюштурулду.

Бул фестивалдын жалпы руху, поэзияга болгон урмат-сыйы жана жаш калемгерлерге түзүлгөн шарттар түрк дүйнөсүндөгү маданий байланыштардын бекем пайдубалына айланууда.
#ТУРКСОЙ